„Niepewność” jest słowem-kluczem definiującym obecną sytuację ekonomiczną przedsiębiorców oraz gospodarstw domowych – wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie Carsmile, wśród osób zainteresowanych zakupem samochodu. 64 proc. respondentów już odczuło skutki hamowania gospodarki. Tymczasem z uwagi na fakt, że auto jest dobrem pierwszej potrzeby zarówno w domu, jak i w firmie, badani oczekują: gwarancji niskiej i stabilnej raty, możliwości zawieszenia spłaty, a także prawa do rezygnacji z umowy i zwrotu pojazdu bez konsekwencji finansowych.
„Niepewność” to słowo klucz
Uczestnicy sondażu zostali poproszeni, aby z podanej puli wybrać jedno słowo, które najlepiej odzwierciedla odczucia badanego odnośnie sytuacji ekonomicznej w nadchodzących 12 miesiącach. Określeniem, które zdobyło najwięcej, bo aż 46 proc. głosów jest „Niepewność”. W sumie 86 proc. badanych wskazało określenia negatywne (do wybory były jeszcze: „pogorszenie warunków ekonomicznych” oraz „strach”). Wśród określeń pozytywnych wygrał z kolei „optymizm” z 16 proc. głosów. Tylko 1 proc. badanych spodziewa się w nadchodzącym roku poprawy warunków ekonomicznych.
Raty coraz bardziej ciążą
Wśród czynników, które najbardziej doskwierają drobnym przedsiębiorcom i gospodarstwom domowym ankietowani wymieniają: inflację (64 proc. badanych), wzrost rat kredytowych i leasingowych (49 proc.), a także stałych opłat związanych np. z mieszkaniem (32 proc.). Sporej grupie doskwiera też wzrost obciążeń podatkowych (26 proc.). Stosunkowo nieduży odsetek przyznaje się natomiast do konieczności ograniczenia wydatków (11 proc.).
Auto dobrem pierwszej potrzeby
Celem badania przeprowadzonego na zlecenie Carsmile (platformy internetowej za pośrednictwem której można wyleasingować, wynająć lub kupić samochód), było sprawdzenie jak obecna sytuacja ekonomiczna wpływa na decyzje przedsiębiorców i konsumentów odnośnie zakupu auta.
– Dla większości przedsiębiorców samochód jest – obok telefonu i komputera – podstawowym narzędziem pracy, bez którego trudno wyobrazić sobie prowadzenie firmy. Z kolei w gospodarstwach domowych auto jest produktem pierwszej potrzeby, z którego ciężko jest zrezygnować nawet w trudnych warunkach ekonomicznych. Lista codziennych czynności wymagających skorzystania z samochodu jest bardzo długa i niezależna od koniunktury gospodarczej – mówi Łukasz Domański, prezes Carsmile.
Trudno podjąć decyzję w warunkach niepewności
Z sondażu wynika jednak, że sytuacja ekonomiczna wpływa na postawy zakupowe Polaków na rynku motoryzacyjnym. Co czwarty badany, który poszukiwał samochodu, musiał ostatecznie zdecydować się na auto tańsze i/lub gorsze od wcześniej planowanego. Spora grupa przyznała też, że musiała wstrzymać się z leasingiem czy zakupem nowego pojazdu. Potwierdzeniem tych danych jest spadająca liczba zamówień sygnalizowana przez dealerów czy też spadająca liczba rejestracji nowych aut.
– Wzrost rat za nowy samochód, spowodowany podwyżkami stóp procentowych oraz cen katalogowych, sprawił, że co czwarta osoba zainteresowana zakupem nowego auta ma problem ze spełnieniem wymogów dochodowych nakładanych przez firmy leasingowe. W konsekwencji albo rezygnują z transakcji, albo wybierają tańsze auto, które mieści się w domowym budżecie – mówi Łukasz Domański.
Problem numer 1 – za wysoka rata
Dlaczego tak się dzieje i co utrudnia obecnie przedsiębiorcom i konsumentom podjęcie decyzji o zakupie auta będącego w dobrym stanie technicznym? Dla 21 proc. badanych przeszkodą jest zbyt wysoka rata, a dla 41 proc. obawa, że rata jeszcze wzrośnie w trakcie trwania umowy.
– Widać, że w okresie niepewności, która dotyka niemal co drugą osobę poszukującą samochodu, wysokość raty jest kwestią decydującą o tym, czy odważy się ona w obecnych czasach kupić do firmy lub do domu nowoczesny i sprawny technicznie samochód – ocenia Michał Knitter, wiceprezes Carsmile.
Obawy, że zarobki spadną
Niepewność przejawia się również w tym, że badani obawiają się spadku swojej aktywności gospodarczej czy zawodowej w związku z kryzysem. Może to skutkować tym, że auto będzie mniej wykorzystywane w firmie, przez co „nie zarobi” ono na ratę leasingu czy wynajmu (obawia się tego 16 proc. respondentów) lub też przedsiębiorca lub pracownik doświadczy spadku dochodów w efekcie czego nie będzie go stać na zapłacenie raty za samochód (14 proc. ankietowanych). Badani dostrzegają też ryzyko, że auto może w ogóle przestać być potrzebne lub, że nie będzie ich stać na wykup samochodu.
Sytuacja makroekonomiczna nie sprzyja...
– Samochody bardzo zdrożały i na to mamy niewielki wpływ. Rosną bowiem koszty produkcji i transportu aut do Polski, a cenę pojazdów na naszym rynku dodatkowo winduje niekorzystny kurs walutowy. Utrzymują się niedobory i opóźnienia w produkcji skutkujące brakiem wielu modeli w ofercie dealerów. Wzrosły stopy procentowe, które zwiększają całkowity koszt zakupu auta w leasingu czy na kredyt – mówi Łukasz Domański. Według danych IBRM Samar, auta zdrożały w rok o 14 proc.
… ale, rynek ma wiele narzędzi pod ręką
Wiele obaw nabywców samochodów można zniwelować wprowadzając zmiany w sposobie funkcjonowania rynku leasingu. – Produkt finansowy, jakim jest leasing, jest stosunkowo jednorodny. Oferta poszczególnych instytucji finansowych różni się nieznaczne, niewiele z nich proponuje na przykład stałą ratę w leasingu, czy długi okres finansowania, przekraczający 5 lat – mówi Łukasz Domański. – Poszukując do współpracy partnerów – spółki leasingowe o elastycznym podejściu – gotowych dostosować usługę leasingu do obecnych oczekiwań klientów, aby ograniczyć ryzyko leasingobiorcy związane z zakupem auta, czy zniwelować bardzo naturalne obecnie uczucie niepewności, sami napotykamy na ogromną barierę. Tymczasem wiele narzędzi jest dosłownie pod ręką, wystarczy po nie sięgnąć, aby umożliwić klientom zakup auta w trudnych czasach. Postulaty leasingobiorców ujęliśmy w inicjatywie „Leasingu z tarczą” – mówi Michał Knitter.
Niska rata czy możliwość zwrotu auta bez konsekwencji finansowych?
Czego oczekują obecnie osoby poszukujące samochodu i co mogłoby je przekonać do zakupu lub wynajmu w czasach niepewności? Połowa badanych uważa, że rozwiązaniem jest stała rata. 23 proc. oczekuje gwarancji niskiej raty. Analogicznej grupie respondentów w podjęciu decyzji o zakupie samochodu pomógłby rabat od dealera. 18 proc. respondentów chciałby mieć możliwość zawieszenia raty, a 10 proc. jej zmniejszenia, gdy auto jest rzadziej używane. Ankietowani wskazują też na prawo do odstąpienia od wykupu auta oraz rezygnacji z umowy i zwrotu samochodu bez konsekwencji finansowych.
Postulaty dla rynku
– To gotowa lista postulatów: niska i stabilna rata, możliwość zawieszenia spłaty czy możliwość zwrotu auta. Tego oczekują klienci, w taki sposób rynek powinien dostosować ofertę do potrzeb, zwłaszcza przedsiębiorców, dla których auto jest niezbędne do prowadzenia firmy – podsumowuje Łukasz Domański.
Czytaj też:
Leasing czy wynajem długoterminowy samochodu? Czym się różnią i dla kogo są?Czytaj też:
Jest sposób na obniżenie rat leasingowych. Możesz płacić nawet o 30 proc. mniej