Eksperci z Autoplac.pl – portalu z ogłoszeniami motoryzacyjnymi od Yanosika, we współpracy z Związkiem Dealerów Samochodów, wyjaśniają skomplikowane kwestie.
Jak i kiedy zarejestrować (przerejestrować) pojazd?
Od 1 stycznia 2024 roku nowy obowiązek złożenia wniosku o rejestrację (przerejestrowanie) pojazdu należy złożyć w terminie:
-
30/90 dni od dnia nabycia pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
-
30/90 dni od daty dopuszczenia do obrotu przez KAS pojazdu sprowadzonego z terytorium państwa, które nie należy do UE.
-
30/90 dni od sprawdzenia pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa członkowskiego UE.
90 dni to termin dla profesjonalistów, którzy prowadzą działalność gospodarczą w zakresie obrotu pojazdami na terenie RP. Oznacza to, że podlegają mu dealerzy, komisy, platformy zakupowe, leasingi, wynajmy, stacje demontażu, platformy do handlu wrakami i ubezpieczyciele.
Dużo większy problem z nowymi przepisami, będą mieć firmy handlujące pojazdami używanymi, ponieważ samochody nowe zostały wyłączone z obowiązku. Oczywiście autoryzowani dealerzy, w zakresie w jakim sprzedają auta używane, również podlegają nowym przepisom.
Wszystkie pojazdy podlegają prawu
Obowiązek rejestracji dotyczy wszystkich pojazdów samochodowych, które zgodnie z definicją stanowią pojazd wyposażony w silnik, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h. Nowe przepisy dotyczą także motorowerów, przyczep, ciągników rolniczych, a także pojazdów wolnobieżnych, które wchodzą w skład kolejki turystycznej.
Kluczowa jest data
Należy pamiętać, że o zastosowaniu nowych przepisów decyduje data transakcji. Jeśli pojazd został zakupiony przed 1 stycznia 2024 roku, to zastosowanie mają stare przepisy. A jeśli zakup miał miejsce po 1 stycznia 2024, wówczas należy zarejestrować pojazd w terminie, który dotyczy danego właściciela oraz złożyć staroście zawiadomienie o nabyciu. Co ważne, nie ma obowiązku rejestrowania auta przed upływem 90 dni, jeśli zostanie ono sprzedane przed upływem tego terminu.
Nie działa mObywatel
Dużym utrudnieniem jest to, że wniosku o rejestrację nie można złożyć przez profil zaufany. Nie można tutaj zastosować tzw. rejestracji przez salon, która działa online, ponieważ dotyczy ona tylko samochodów nowych, a te są rzecz jasna wyłączone z obowiązku.
W Ministerstwie Cyfryzacji wciąż trwają prace, które mają usprawnić ten proces i umożliwić składanie wniosków przez aplikację mObywatel, szacuje się, że będzie to możliwe dopiero w 2026 roku.
Czy można przedłużyć termin rejestracji pojazdu, gdy jest uszkodzony?
Nie ma to znaczenia w świetle przepisów. Eksperci z Autoplac oraz ZDS podpowiadają, że istnieją dwie możliwości podjęcia działań w takiej sytuacji.
Pierwszym wariantem jest przeniesienie własności pojazdu na inne podmioty przed upływem terminu, co spowoduje, że dla każdego z nich będzie się rozpoczynać nowy termin na złożenie wniosku o rejestrację.
Drugą możliwością jest powołanie się na art. 64 paragraf 2 Kodeksu postępowania administracyjnego. Mówi on o terminie na usunięcie braków formalnych. Można więc złożyć wniosek o rejestrację bez pozytywnego badania technicznego i z uwagi na uszkodzenie pojazdu i konieczność jego naprawy, można jednocześnie wnioskować o przyznanie dłuższego niż 7 dni terminu na usunięcie tego braku i zrobienie badania. Przepisy nie określają maksymalnego czasu, do jakiego może być ten termin wydłużony, więc należy to robić z wyczuciem.
Co z samochodami spoza UE?
W przypadku pojazdów sprowadzanych spoza Unii Europejskiej, termin na przerejestrowanie będzie liczony dopiero od momentu zakończenia przez KAS procedury celnej w Polsce. Ale często zdarza się tak, że auto przypływa do innego portu niż polski. Jeśli samochód jest sprowadzony spoza UE, ale przekracza granicę Unii Europejskiej w innym niż Polska kraju, to jest to dosyć specyficzna sytuacja, ponieważ termin na jego rejestrację rozpocznie się od momentu jego sprowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Traktujemy go bowiem jako pojazd sprowadzony z terytorium UE.
Sprzedaż, a termin rejestracji pojazdu
Obowiązek przerejestrowania pojazdu wygaśnie w momencie, w którym dealer dokona zbycia przed upływem terminu 90 dni. Nie oznacza to jednak, że będzie zwolniony z obowiązku zgłoszenia zbycia pojazdu w wydziale komunikacji, w miejscu, w którym ma zarejestrowaną spółkę. Dotyczy to wyłącznie aut zarejestrowanych w Polsce. Jeśli pojazd jest sprowadzony z zagranicy, to nie trzeba składać zawiadomienia o zbyciu, ponieważ nie był on zarejestrowany.
Nawet w sytuacji oczekiwania na stały dowód rejestracyjny, auto może zostać sprzedane. Decyduje o tym prawo cywilne. Czynność czasowej rejestracji nie wyłącza prawa do sprzedaży pojazdu. W takiej sytuacji poprzedni właściciel wydaje upoważnienie nowemu właścicielowi pojazdu do odebrania twardego dowodu rejestracyjnego. Drugą kłopotliwą sytuacją jest ta, gdy auto zostanie sprzedane w 89 dniu, nie będąc wcześniej zarejestrowane, a klient zwróci je po tygodniu. Wówczas zwrot następuje z tytułu rękojmi, a transakcję można potraktować jako niebyłą, a sam pojazd trafi z powrotem we własność dealera.
Podobnym scenariuszem jest ten, gdy przedsiębiorca, który ma 90 dni na zarejestrowanie pojazdu, sprzedaje auto po upłynięciu 45 dni osobie fizycznej, która nie zajmuje się handlem samochodami. Wówczas termin dla osoby fizycznej teoretycznie minął 15 dni, a w praktyce będzie liczony od nowa, co oznacza że nowy właściciel ma 30 dni na zarejestrowanie pojazdu.
Kary za niedopełnienie obowiązku rejestracji w terminie
Ogromne wątpliwości budzą również kary za niedopełnienia obowiązku złożenia wniosku o rejestrację pojazdu w terminie. Zgodnie z nowymi przepisami kary pieniężne za niezłożenie wniosku o przerejestrowanie pojazdu wobec właściciela prywatnego pojazdu, którego obowiązuje 30 dni, wyniesie 500 zł od pojazdu, a dealera, który nie wykonał tej czynności w terminie do 90 dni, 1000 zł od pojazdu.
Stawka kar wzrośnie, gdy wniosek nie zostanie złożony w okresie minimum 180 dni od upływu terminu. Wówczas właściciel pojazdu, nie przedsiębiorca, zapłaci 1000 zł, a przedsiębiorca zajmujący się profesjonalnie obrotem pojazdami 2000 zł od auta. Kara jest jednorazowa.
Zawiadomienie o zbyciu/nabyciu pojazdu
Zgodnie z nowymi przepisami nie ma już obowiązku zawiadamiania o nabyciu pojazdu zarejestrowanego – został on zastąpiony obowiązkiem złożenia wniosku o rejestrację.
Uregulowana została także kwestia właściwości miejscowej dla składania zawiadomienia o zbyciu pojazdu. Można dokonać tej procedury u starosty właściwego, ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę albo czasowego zamieszkania.
W przypadku przedsiębiorstw wielozakładowych lub innych podmiotów, w skład których wchodzą wydzielone jednostki organizacyjne, wniosek składa się u starosty właściwego ze względu na miejsce rejestracji pojazdu. Kolejną zmianą jest uregulowanie kwestii współwłaścicieli – wystarczy, że jeden właściciel pojazdu złoży zawiadomienie o zbyciu.
Czytaj też:
„Niemiec płakał jak sprzedawał”. Na co zwrócić uwagę kupując samochód z zagranicy?Czytaj też:
Elegancja na kółkach: jak zarejestrować samochód zabytkowy?Czytaj też:
Nowy rok – nowe zasady rejestracji samochodów